“TARSİM yaptıran üreticilerin mağduriyeti gideriliyor”

Geçtiğimiz Ocak ayında sağanak yağış nedeniyle başta Şahin Mahallesi olmak üzere, Karacabey’de binlerce dönüm tarımsal alanın sular altında kalmasının ardından konuyu Meclis gündemine taşıyan CHP Bursa Milletvekili Nurhayat Altaca Kayışoğlu’nun, Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli’ye sunduğu soru önergesine yanıt geldi.

Tarım ve Orman Bakanlığı sel felaketinden zarar gören üreticiler için, “Tarım sigortası yaptıran üreticilerimize Tarım Sigortası Eksperleri tarafından hasar tespit çalışmaları yapılmakta ve hasar dosyasının tamamlanmasını müteakip 30 gün içerisinde hasar tazminatları üreticilere ödenmektedir.” denildi.

Ayrıca Şahin Mahallesi’ndeki pompa istasyonunda meydana gelen hırsızlık ve ihmal sebebiyle söz konusu felaketin büyük zarar verdiği iddia edilmişti. Bu soruya da yanıt veren Tarım ve Orman Bakanlığı, sel felaketinden önce meydana gelen hırsızlık olayının ardından pompaların çalışır hale getirildiği belirtildi. Zarara hırsızlık ve ihmalin sebep olmadığına dikkat çeken Tarım ve Orman Bakanlığı gönderdiği cevap yazısında; “Kısa sürede yağan şiddetli yağmurun akışa geçmesi sonucu eğimi on binde üç olan Karadere’ye mansapladığı noktadan, Gölecik ve Hacısinan Dereleri boşalamadığından Karacabey Şahin Mahallesi’nde yer alan araziye yayılmıştır.” ifadelerini kullandı.

Kayışoğlu’nun soru önergesi

Kayışoğlu, 10 Ocak 2020 tarihli Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin yanıtlaması istemiyle hazırladığı önergesinde şu ifadelere ve sorulara yer vermişti: “Ülkemizin en verimli tarım alanlarına sahip olan Karacabey Ovası, geçen hafta yağan yoğun yağışlardan dolayı eski Karadere yatağının taşmasıyla sular altında kalmıştır. Suları tahliye etmek amacıyla kurulan ve sensörle çalışan pompalar ise daha önceden meydana gelen hırsızlık olayı ve kablolarının çalınması nedeniyle devreye girememiştir. Üreticiler tarafından su baskınına karşın pompaların bir an önce onarılması gerektiği yönündeki uyarılara rağmen gerekli bakım yapılmamış ve sonuçta binlerce dönümlük ekili alan zarar görmüş, 2 bin boğa sular altında mahsur kalmıştır. Bu bağlamda;

1- Ülkemizin en önemli tarım alanlarından olan Karacabey Ovası’nın sular altında kalmasıyla ilgili oluşan zarar konusunda bakanlığınızca hasar tespiti konusunda bir çalışma başlatılmış mıdır?

2- Su tahliye istasyonlarındaki pompaların kablolarının çalınmasından sonra ‘Yağmurlar geldiğinde tarım arazilerinin sular altında kalacağı ve bir an önce pompaların onarılması gerektiği yönündeki uyarılar’ neden dikkate alınmamıştır?

3- Yapılan uyarılara rağmen tahliye pompalarının onarılması ve bakımı konusunda ihmalde bulunanlarla ilgili bir işlem yapılacak mıdır?

4- Binlerce dönüm arazide ekili mahsulleri sular altında zarar gören, hayvanları mahsur kalan üreticilerin yaşadığı mağduriyetin giderilmesi konusunda bakanlığınızca başlatılan bir çalışma var mıdır?”

Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan gelen yanıt

Yalnızca Bursa’nın değil, ülkemizin de en verimli tarım arazilerine sahip olan Karacabey Ovası’ndaki ekili alanların sular altında kalması sonrası konuyu Meclis gündemine getiren CHP Bursa Milletvekili Nurhayat Altaca Kayışoğlu, “Karacabey çiftçisinin mağduriyeti giderilecek mi?” başlıklı soru önergesine Tarım ve Orman Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı’ndan gelen cevap yazısında ise şu ifadelere yer verildi;

“Doğal afetlere yönelik Bakanlığımız İl ve İlçe Müdürlüklerince hasar tespit ve raporlama çalışmaları ivedilikle yapılmaktadır. Bu kapsamda Bursa İli Karacabey İlçesi’nde 07.01.2020 tarihinde meydana gelen sel ve su baskını afetinden, 4 mahallede 120 üreticimize ait 1.810 dekar açık alanda buğday, soğan, fiğ, karnabahar, İtalyan çimi ve yonca ürünlerinde etkilenme meydana gelmiştir.

Üreticileri tüm doğal afetlere karşı güvence altına alan, 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu 2005 yılında yürürlüğe girmiş ve Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) kurulmuştur.

Bakanlığımızca 2006 yılında uygulanmasına başlanılan Tarım Sigortaları kapsamında poliçe bedelinin % 50’si devlet tarafından karşılanmakta olup, bu oran açık alanda yetişen meyvelerde don riski için % 67 oranındadır. Üreticilerin kapsamdaki risklerden kaynaklanan hasarlarının tazmin edilebilmesi için sigorta yaptırmaları gerekmekte olup, hasar oranında ödeme yapılmaktadır. Teminat kapsamına alınacak riskler, bölgeler ve ürünler; 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu çerçevesinde her yıl için yeniden belirlenmekte olup, sigortanın teminat kapsamı yıllar itibariyle sürekli olarak genişletilmektedir.

Bu çerçevede 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu kapsamında, ilgili yılı içerisinde meydana gelen doğal afetlerden etkilenen üreticilerimizden, tarım sigortası yaptıran üreticilerimize Tarım Sigortası Eksperleri tarafından hasar tespit çalışmaları yapılmakta ve hasar dosyasının tamamlanmasını müteakip 30 gün içerisinde hasar tazminatları üreticilere ödenmektedir.

TARSİM ile Türkiye genelinde uygulamanın başlığı 01 Haziran 2006 tarihinden 19 Şubat 2020 tarihine kadar Bursa İli’nde toplam; 287.109 adet poliçe düzenlenmiş, 265.1 milyon TL devlet prim desteği sağlanmış, 301 milyon TL hasar tazminatı ödenmiştir.

03 Ocak 2020 tarih ve 30997 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 2015 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 01.01.2020 tarihinden 31.12.2022 tarihine kadar meydana gelen ve gelecek olan doğal afetlerden krediye konu tarımsal varlıkları ve ürünleri zarar gören çiftçilerimizin Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri’ne olan kredi borçları ertelenebilecek/taksitlendirilebilecektir.

Şahin Taşkın Pompası’nda 02.01.2020 tarihinde hırsızlık olayı meydana gelmiş, yörede bulunan Jandarma’ya ihbarda bulunularak, tahkikat çalışmasına başlanılmış ve meydana gelen hasar ise idare olanakları ile giderilerek, çalışır hale getirilmiştir. Pompa İstasyonu’nun çalışır hale getirilmesinden sonra yağış meydana gelmiş ve Gölecik Deresi üzerinde bulunan AGİ’de 08.01.2020 tarihinde saat 02.00’de 88.2 m3/s ve saat 14.00’de 62,4 m3/s olarak ölçülmüştür. Kısa sürede yağan şiddetli yağmurun akışa geçmesi sonucu eğimi on binde üç olan Karadere’yemansapladığı noktadan, Gölecik ve Hacısinan Dereleri boşalamadığından Karacabey Şahin Mahallesi’nde yer alan araziye yayılmıştır.”