Mustafa Arı
Riya: İş, söz ve davranışlarda gösterişe yer verme, bir iyiliği veya salih bir ameli Allah’ın rızasını kazanmak niyetiyle değil de insanların beğenisi yani, gösteriş için yapmak demektir. Bu iyi işi yapayım da, sevap kazanmış olurum, aynı zamanda milletin de gözüne girerim. İşte bunun adı riyadır.
Bu davranışta bulunan kimseye riyakar denir. Riyakarlık iyilikleri boşa çıkartan, güvenleri sarsan ve insanı değersizleştiren oldukça kötü bir olgudur. Riyakar insanlar, ikiyüzlü ve münafık kişilerdir.
Riya insanlar arasında şan ve şöhret, maddi çıkar sağlamak için yapılır.
“Ben Müslümanım” diyen bir kişi ilişkilerine kesinlikle riya karıştırmamalıdır.
Riyakar kişilerin söz ve davranışlarındaki samimiyetsizlikleri diğer insanlar tarafından kısa zamanda anlaşılır. Bunlara kimse güvenmez.
Riyanın her çeşidi ahlaksızlık olduğu halde ibadetlerde riyakar olmak çok daha büyük bir ahlaksızlıktır. Peygamberimiz: Muhakkak ki sizin için en çok korktuğum şey, küçük şirk yani riyadır demek suretiyle riyanın kötülüğünü ifade etmiştir.
Allah ile aldatmak riyadır. İbadetlere riya karıştırmayın ki amelleriniz boşa gitmesin. İbadetine riya karıştırana ahirette denir ki: Git sevabını o kişiden iste.
Adam kayırıp işi ehline vermemek de kul hakkına riayet etmemek de riyadır. Riyadan korunmanın yolu, yaptığımız amel ve ibadetleri sadece Allah rızası için yapmaya çalışmak ve başkaca bir amaç gütmemektir. Şu geçici dünyada riyakarlık yapmanın anlamı yok. Riyakarlık yapanlar belki bu dünyada kazansalar dahi ahirette kaybedenlerden olurlar.
Riyanın zıddı ihlastır. Bütün amel ve ibadetlerin özüdür ihlas, Sakın şeytana uyup da riyaya etme heves.
Riyadan uzak durmak isteyenler vicdanıyla, dua ve iltica ile Müslüman gibi yaşamaya gayret ederse riyadan uzak kalırlar. İhlaslı yazarlar bir eser yazdığı veya bir iş yaptığında, gayret bizden tevfik (başarı) Allah’tan der, böylece riya ve kibirden kurtulurlar.
Eleştirilerimizi yapalım, önerilerde bulunalım. Aynı görüşü paylaşıp paylaşmadığımızı ifade edelim ama riyakarlık, ikiyüzlülük yapmayalım.