Mısırlık tohum üreticilerinin Almanya merkezli dev firmaya tepkileri büyüyor.
Mustafakemalpaşa’da mısır tohumu üreticileri, ürün bedelleri ve iyileştirme talebiyle bir kez daha Almanya merkezli Bayer AG bünyesindeki DEKALP’in kapısına dayandı. Geçtiğimiz haftalarda yaşanan tartışmalı toplantının ardından tekrar bir araya gelen taraflara bu kez Bursa ve İzmir’den gelen ziraat odası başkanları da katıldı.
İki heyet arasındaki görüşmeden çıkan‘yüzde 19,4’lük’ artış, müstahsilleri tatmin etmedi. Bazı sertifikalı tohum işletmelerinin referans fiyat üzerine çiftçi lehine yüzde 35’lik artış yaptığını söyleyen üreticiler, söz konusu firmanın olumsuz tutumunun sürmesi ve fiyat politikasında iyileştirme yapmaması halinde eylem planı hazırlığına girdi.
“Üretim yapamama noktasındayız”
Mustafakemalpaşa Ziraat Odası Başkanı Mehmet Aydemir, Karacabey Ziraat Odası Başkanı Erhan Erdem, Yenişehir Ziraat Odası Başkanı Sadi Aktaş, İzmir’in Bergama Ziraat Odası Başkanı Nuri Taşkıranoğlulları ve Kınık Ziraat Odası Başkanı Murat Tosun, toplantının ardından açıklamalarda bulundu. Firma temsilcileri ile görüşen heyet, mağduriyetlerin had safhaya ulaştığını belirterek, çiftçiler lehine iyileştirme yapılmadığı sürece 2022’de yeni bir üretim yapmama noktasına geldiklerini dile getirdi.
Mustafakemalpaşa ve Yenişehirli tohumluk mısır üreticileri, 2017 yılında Alman kimya ve ilaç devi Bayer AG bünyesine geçen ve Mustafakemalpaşa’da da bir üretim tesisi bulunan mısır tohumu firması DEKALP’le anlaşmak için bir kez daha masaya oturdu.
Ziraat Odaları heyet oluşturdu
Dünyanın en büyük tohum ve tarım ilacı üreticisi BAYER-DEKALP’in Mustafakemalpaşa’daki tesisine gelen 50 kişilik müstahsil grubu, girdi maliyetlerine paralel olarak firmadan üretim ödemelerinde iyileştirme isteyen taleplerini, Bursa ve İzmir’e bağlı ziraat odaları başkanlarından oluşan bir heyet aracılığı ile firmaya sundu. Polisin güvenlik önlemi aldığı toplantının sonucunda, üreticileri sevindiren karar çıkmadı. Firma iyileştirme taleplerini yüzde 19,4 bandında tuttu, üretici temsilcilerinden konunun üst düzey yöneticilere bir kez daha iletilmesi için 10 günlük ek süre istedi.
“Birinci sınıf üreticiler mağdur edilemez”
İki saatlik görüşmenin ardından toplantıyı değerlendiren Bursa Ziraat Odaları Birliği Başkanı ve aynı zamanda Yenişehir Ziraat Odası Başkanı Sadi Aktaş, firmanın üreticileri tatmin etmediğini söyledi. Aktaş, “Tohumluk firmalarının önem verdiği bir bölgeyiz. Bu insanları mutlu edemezseniz, bu sahalarda olmayabilirsiniz. Bursa Tarım ve Orman Müdürlüğü’nde müdür yardımcısı ve tohumluk mısır komisyonu üyesi olan arkadaşımızda firmanın açıklamalarından tatmin olmadıklarını kendilerine iletti. Biz, bu seneyi kurtarmaya çalışıyoruz, 2022 yılında ne yapacağımızın kararını sonra vereceğiz. Önceliğimiz, mağdur olan, üretim yapan çiftçilerimizin sorunlarını çözmek. Tüm oda başkanları olarak üreticilerimizin yanındayız. Yemlik mısır yetiştiren üreticilerimiz daha az maliyetle, tohumluk mısır üreticilerimizden çok daha fazla kazanç elde ettiler. Bursa’da 50 bin dönümlük alanda tohumluk mısır üretimi yapıyorsak, firmalara saha açıyorsak, döviz girmesini sağlıyorsak, bizler birinci sınıf üreticilerizdir. Genel Merkezimiz daha güçlü bir şekilde olaya müdahil olacak.” dedi.
“Bu saatten sonra oyalama yok”
Mustafakemalpaşa Ziraat Odası Başkanı Mehmet Aydemir, firma yetkililerinin dekar başına yüzde 19.4’lük artışın üzerine çıkamayacaklarını heyete aktardıklarını kaydetti. Üreticiler adına temsilci olduklarını kaydeden Aydemir; “Bizden, 10 gün müsaade istediler ve şirketin üst düzey yetkilileriyle görüşeceklerini söylediler. Kompoze destek vereceklerini ifade ettiler ama rakam konusunda bir şey söylemediler. Bize hiçbir şekilde açıklama yapmadılar. Bu saatten sonra oyalama yok. Sürece birlikte devam edeceğiz. Yüzde 19,4’lük oran Yenişehir üreticisi için 30-40, Mustafakemalpaşa için 50-80 TL eder. Diğer firmalar bu oranı yüzde 35’e yükseltti. Diğerlerinden 5-6 bin TL kazanılırken, söz konusu firmanın ödeyeceği ücret 1.5-2 bin TL arasında kalıyor. Üreticinin borçlanması da cabası.” diye konuştu.
“Çiftçinin durumu ne olacak?”
Toplantıda esas gündemin mağdur çiftçiler olduğunu ifade eden İzmir Kınık Ziraat Odası Başkanı Murat Tosun, “Dekardan 15 kilo mısır alan bir çiftçinin durumu ne olacak? Özellikle bunu sorduk. Aralık ayında ödeme yapacaklarını söylediler. Biz iyileştirmeden sonra istedik ve bu kabul edildi. Bir hafta içerisinde hepsi bitip, mağdur olan çiftçilere gerekli destek yapıldıktan sonra ücretler bu ay içinde yatacak. 300 kilo alanda 15 kilo alanda mağdur olmayacak sözünü aldık. Kompoze, sadece mağdur olan bölgelere uygulanacak ve artı 19.4 artış olacak.” dedi.
Erdem’den sözleşme uyarısı
Karacabey Ziraat Odası Başkanı Erhan Erdem ise, çiftçilerin tohumluk mısır şirketleri ile bu tarz sözleşmeleri, ilgili ziraat odalarının gözetiminde yapmalarını istedi. Mağduriyetlerin ancak bu şekilde engellenebileceğini dile getiren Erdem; “Karacabey’de bu uygulamayı yapacağız. Bölgemizdeki tüm tohumluk mısır üreticilerimizden bu yönde bir girişim yapmalarını istiyoruz. Karşılıklı avukat çağırabiliriz, hukuksal boyutları en iyi şekilde değerlendirerek, anlaşmaya imza atabiliriz. Diğer firmalar referans fiyatının üzerine yüzde 35 verirken bu yüzde 19.4’ü kabul etmiyoruz. Şartlar düzeltilmediği sürece 2022’de yeni bir üretim yapmayız. Karşı tarafta bunun bilincinde olmalı.” ifadesini kullandı.
“Buralarda üretim yapamazlar”
Bergama Ziraat Odası Başkanı Nuri Taşkıranoğlulları da, yüzdelik artışı beğenmediklerini söyledi. Firmanın, üst düzey yetkililere durumu iyi anlatmadıklarını kaydeden Taşkıranoğulları; “Sorunlarımız burada da Bergama’da da aynı. Biz buraya üreticilerimize iyi bir haber vermek için geldik, yaklaşımları sürpriz oldu. Konuyu TYAB Başkanı Hacı Ömer Güler’e ileteceğiz. Gerekirse hukuki yollardan hakkımızı arayacağız. Üreticiler adına ne gerekiyorsa yapacağız. Son değerlendirmeden sonrada olmuyorsa çiftçi ne isterse onu yapacağız. Çiftçilerimiz, vakur bir şekilde gelişmeleri bir süre beklesinler. 55 bin kişilik aktif bir gücüz, bunu kullanacağız. İsteklerimiz kabul edilmezse, bu firma buralarda üretim yapamaz.” dedi.
“Borçlu çıkıyoruz”
Yenişehir’e bağlı Ebeköy Muhtarı İsmail İlhan ise birçok üreticinin firmaya borçlu çıktığından yakındı. “Girdilerin altında eziliyoruz, iki yıldan beri bu sorunları yaşıyoruz” diyen İlhan, Yenişehir’de 12 bin dönümlük mısır tohumu üretimi yapıldığını, firmanın iklim şartlarını öne sürerek üretimde referans değerlerini aşağıya çektiğini, girdi maliyetlerine ise paralel olarak iyileştirme yapmadığını belirtti.
Tarafların, 10 gün sonra üçüncü bir görüşme için bir araya gelecekleri bildirildi.