Mustafa Arı
Her Müslüman Kur’an, hadis, fıkıh, ilmihal kitapları okuyup kendine yetecek kadar bilgi sahibi olmalıdır. Bu kitaplar dünyevi ve uhrevi hayatımız için gereklidir. Şimdi hadislerden çıkardığım dersleri değerli okurlarımla bu önemli bilgileri paylaşmak istiyorum.
Hadisleri öğrenip ve onlarla amel etmeliyiz.
Az ye. Az uyu. Az konuş. Erken yat erken kalk. Cömert ol. Nefsine muhalefet et.
Tevazulu, alçak gönüllü ol. Güler yüzlü ol. Dedikoduya karışma. Tefekkürü unutma. Mümkün olduğu kadar kimseden bir şey isteme. Katiyen kimseyle münakaşa etme. Kimsenin ayıbını görme ve araştırma. Halka fazla meyletme. Kim bir şey isterse vermeğe çalış.
Tembellik etme. Zamanını boşa geçirme. Gaflet yerlerine hiç uğrama. Peygamber’in sünnetine tam sarıl. Kardeşlerine itiraz etme, peki demeyi öğren. Ruhsatlarla değil, azimetle amel et. Muhakkak her gün Kur’an-ı Kerim’den bir bölüm oku.
Dersini her gün muntazam yap. Edepli ol. Sabır dinin yarısıdır. Mekruhlardan mutlaka kaç. Şek ve şüpheden uzak ol, sıdk ehli ol. Öleceğini bilsen de yalan söyleme.
İzinsiz başkasının evine veya odasına girme. Aceleci olma. Asabi olma. Suizannı bırak. Hırsı bırak. Her şeyin sonunu tevekkül ile bekle, Kadere her zaman teslim ve razı ol. Müslüman’a karşı buğz etme. Benlik taşıma.
Nefsini daima kötüle. Nefsine fırsat verme, kontrol et. Dua ederken kardeşlerini unutma. Şeytana fırsat verme; uyanık ol. Dilini zikrullahda daim eyle. Sadakayı unutma. Akait ve fıkıh öğren. Devamlı istiğfar ehli ol. Kimden bir nasihat duysan, kendi ayıplarını düşün.
İbadetleri beğenmemezlik etme. Haktan uzaklaştıracak kötü arkadaşın bulunmasın; varsa terk et! Sabah akşam murakabeyi elden bırakma. Kibir ve gururu terk et.
Allah’ı ve ölümü aklından çıkarma. Yaptığın iyilikleri ve sana yapılan kötülükleri unut! İlmimizle amel etmeliyiz.
İNŞALLAH-MAŞALLAH
Günlük yaşamda kullandığımız hayırlı sözler: “Allahaısmarladık. Allaha emanet ol. Allah razı olsun. Allah şifa versin, Nasipse, Suphanallah, Elhamdülillah, Eyvallah, Amin, Allah yardımcın olsun, Allah ne muradın varsa versin.”
İnşallah kelimesi; “Allah dilerse” demektir. Yapmaya niyetlendiğimiz işlerin hayırla neticelenmesi için kullanılır.
Maşallah: “Allah’ın dediği olur” demektir. Nazar değmez İnşallah… Bu yüzden gelecekle ilgili bir dilek ya da niyet belirtecek olduğumuzda, mutlaka “inşallah” deriz. Çünkü geleceği ancak Allah bilir ve her şeyi dilediği gibi yaratır. Allah’ın dilemesi dışında hiçbir şey olmaz.
Peygamber Efendimize; Ruh, Ashabı Kehf ve Zülkarneyn’den sorulunca; “Yarın gelin, haber vereyim” buyurmuş ama inşallah demeyi unutmuştu. Bu sebeple birkaç gün Resulullaha vahiy gelmemiş. Sonra şu ayeti kerime nazil olmuş; “İnşallah demeden hiçbir şeyi yarın yapacağım deme!” (Kehf Suresi: 23, 24)
İnşallah; Allah izin verirse demektir. “Şunu yapacağım” veya “Yarın şuraya gideceğim” gibi planlar kurarken bile “İnşallah” demelidir. Çünkü gaybı Allah’tan başkası bilemez ve başımıza ne geleceğini bilemediğimiz için en hayırlısını dileme adına bu sözü söylemeliyiz.
Peygamber efendimiz de mezarlığa uğrayınca, ölüm muhakkak olduğu halde, ilahi terbiye gereği olarak, “İnşallah biz de size kavuşacağız” buyurdu.
Adamın biri karısına, “Hanım ben çarşıya gidiyorum akşama varmadan gelirim” der. Hanımı da “İnşallah de bey İnşaallah” deyince adam sinirlenir; “Yahu bunun inşaallahı maşaallahı mı var, çarşıya gidip geleceğim” diyerek söylene söylene çarşının yolunu tutar.
Evine dönerken yolda onu gasp ederler ve onu bir yere kapatırlar. Ancak üç gün sonra üstü başı perişan, yüzü gözü morarmış bir şekilde evine varabilir. Kapıyı hızla çalar. Karısı yukarıdan seslenir Kim o? Adam can havliyle seslenir: “Aç hanım aç, İnşallah ben geldim!” der.
Şu kelimeleri çok sık kullanmalıyız:
Maşallah: Allah’ın dediği olur demektir. Nazar değmez İnşallah…
Allah rahmet eylesin: Vefat eden bir Müslüman için kullanılan bir dua cümlesidir.
Çok şükür: Bu söz de daha çok “Nasılsınız?” sorusuna cevap olarak kullanılır. Şükür ifade eden güzel bir deyimdir.
Maazallah: “Allah korusun, Allah esirgesin” anlamına gelir. Allah’a sığınma cümlesidir.
Hayırlısı: Allah hayırlısını versin manasında bir tevekkül cümlesidir.
Hamd: Allah’ı övmek demektir.
Bir kul olarak her zaman Allah’ı anıyor, ondan istiyor, ondan bekliyoruz. Bu kelimeleri elbette iyi bir niyetle dile getiriyoruz. Kararsız kaldığımızda ise “Hayırlısı olsun!” ya da “Allah bilir” deyip geçiyoruz. Kırıcı sözleri kullanmayalım.