CHP Bursa Milletvekili Erkan Aydın, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye bakanlık envanterinde yangın söndürme uçaklarının bulunmamasının gerekçesini sordu. Aydın ayrıca Bakan Pakdemirli’ye yönelik; “Türkiye’de orman yangınlarının her yıl meydana gelmesine rağmen neden yangın söndürme uçağına gereksinim duymadınız?” sorusunu yöneltti.
Hatırlanacağı üzere Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, son orman yangınlarına ilişkin kamuoyuna yaptığı açıklamada şu ifadelere yer vermişti: “Burada devletin tüm kurumları var. Maalesef bu konuyu istismar etmeye çalışıp uçaklar üzerinden bir şey söyleyebilir miyiz diyorlar. Coğrafyaya göre uçak değil de helikopterin daha iyi olduğu kararı alınmış. Bizim THK ile sorunumuz yok. Bu uçaklarla ilgili problem var. Bu uçak, uçabilecek kapasitede değil. Uçsa bile performans verebilecek kapasitede değil. Hâlâ antikacı dükkanı gibi 1960’lardan kalma uçakları kullanalım tarzı açıklama yapılıyor.
Orman teşkilatı dünyanın en donanımlı orman teşkilatlarından bir tanesi. Bir eksik müdahale asla yok. Biz burada diyoruz ki son teknoloji, insansız hava uçakları, insansız hava helikopterleri diyoruz hala antikacı dükkanı gibi 1960’lardan kalma uçakları kullanalım tarzı açıklama yapıyorlar. Bu bizi üzmekten başka bir şey değil. Orman teşkilatı istemediği için bunları kullanmayı bıraktık. Yerine çok daha iyi olan, daha fazla verimli uçakları kullandık.”
“Kullanılmaz dediğiniz uçakları neden yenilemediniz?”
Geçtiğimiz yıl Rus şirketle anlaşma yaparak günlük 1.3 milyon TL ödeme yapıldığını hatırlatan CHP Bursa Milletvekili Erkan Aydın ise, Bakan Pakdemirli’ye şu soruları yöneltti:
“Bakanlığınızın envanterinde yangın söndürme uçağının bulunmamasının gerekçesi nedir? Türkiye’de orman yangınlarının her yıl meydana gelmesine rağmen neden yangın söndürme uçağına gereksinim duymadınız? Bakanlığınızın envanterinde şahsınızın da kullandığı uçakla birlikte kaç uçak bulunmaktadır? Bu uçaklar neden kullanılmaktadır? Bakanlığınızın envanterinde yangın söndürme amaçlı kaç helikopter bulunmaktadır?
2020 ve 2021 yıllarında kiralama suretiyle yangın söndürme amaçlı kaç uçak ve kaç helikopter için ücret ödediniz? Kiralama için ihaleye çıktınız mı? Uçak ya da helikopterleri hangi şirketlerden kiraladınız? Kiralama yönteminin bakanlığınıza olan maliyeti nedir? THK uçaklarını “Kullanılmaz” buluyorsunuz? Ancak THK’nın eski yöneticileri söz konusu uçaklarla çok sayıda yangına müdahale ettiklerini ve yangınları büyümeden söndürdüklerini belirtiyor. Bu kişilerden hiç görüş aldınız mı? Eğer uçaklar “Kullanılmaz” ise yenilenmesi için neden bir süreç başlatmadınız? Bu konuda bakanlığınız ile THK arasında neden bir işbirliği oluşmadı?
Orman Bakanlığı olarak yaptığınız ihalede “ Şartnameye su kapasitesi 5 bin litre ve üzerindeki uçakları kullanacağınızı” belirttiniz. Türk Hava Kurumu’nun elindeki uçakların kapasitesi 4 bin 900 litreydi. 100 LT fark THK uçaklarının devre dışı bırakılması için miydi? Geçtiğimiz yıl Rus şirketle anlaşma yaparak günlük 1.3 milyon TL ödeme yaptınız. Türkiye’deki arazi koşullarına uymayan ve dünyanın en pahalı kiralaması olarak sayılan bu uygulamanız nasıl açıklanabilir? Sizce makul bir kiralama mıdır?”
Aydın’dan orman yangınları için kanun teklifi
Öte yandan CHP Bursa Milletvekili Erkan Aydın, son yıllarda sıkça yaşanan orman yangınlarının önüne geçmek, ayrıca söndürme ve kontrol altına alma aşamasında yaşanan idari ve teknik hataların en aza indirilmesini sağlayacak bir yangın eğitim sistemine ihtiyaç olduğunu belirterek ilgili kanunda değişiklik yapılması için kanun teklifi verdi.
Ülkenin bir çok yerindeki ormanlarda eş zamanlı meydana gelen yangınlarla birlikte yangın sayılarında büyük bir artışın olduğuna dikkat çeken Erkan Aydın, bu felaketlerin sürekli artış göstermesinin iklim krizine paralel olarak yaşanan kuraklığın da etkisiyle daha büyük yangınların olabileceğinin göstergesi olduğunu belirtti. Verdiği kanun teklifinde son 10 yılda ortalama 2 bin 631 adet orman yangınında 9 bin 96 hektar ormanlık alanın yandığını ve sadece 2020 yılında 3 bin 399 adet orman yangınında 20 bin 971 hektar ormanlık alanın yangınlardan etkilendiğini ifade eden Aydın şöyle devam etti:
“Hem yangın sayısında hem de yanan alan miktarında görülen büyük artışın iklim kriziyle devam edeceği düşünülmektedir. Orman yangınlarının ve kırsal yangınların önüne geçilebilmesi için kanunda düzenleme yapılmalıdır. Orman yangınıyla ilgili sorunlara ve çözüm yollarına gerçekçi olarak yaklaşan, sonuçları ölçmeye dayalı sürekli ve sürdürülebilir bir yangın eğitim sistemine ihtiyaç vardır. Eğitimlerin öncelikle yangınlarda mücadele eden ve karar verici seviyede bulunan idari ve teknik personele verilmesi gerekmektedir. Büyük yangın organizasyonunda görülen idari ve teknik hataların en aza indirilmesini sağlayacak sürekli eğitimin yanında, ilgili personel için ehliyet ve liyakat şartlarının uygulanması, takdir ve teşvik edilmesi gibi idari önlemlerin de dikkate alınması için ivedilikle düzenleme yapılmalıdır.”
MADDE 1- 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 69’uncu maddesine birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş ve diğer fıkralar buna göre teselsül ettirilmiş, maddenin ikinci fıkrasının birinci cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiştir:
“Orman yangınlarıyla mücadelede yeteri kadar personel istihdam edilir. Orman idaresi, orman yangınlarıyla mücadelede görevlendirilecek personelin ve gönüllülerin eğitimi konusunda gerekli tedbirleri alır. Bu maksatla orman sayılan alanların yoğunluğuna göre eğitim merkezleri kurulur. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Hazine ve Maliye Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı’nın görüşü alınarak Tarım ve Orman Bakanlığı’nca belirlenir.”