Tarımsal destekler belirlendi

Çiftçinin merakla beklediği 2019 yılı tarımsal desteklerle ilgili Cumhurbaşkanı kararı Resmi Gazete’de yayımlandı. Mazot ve gübre desteği başta olmak üzere farklı adlar altında destekler verilecek.

Buna göre, Çiftçi Kayıt Sistemi’ne dahil çiftçilere Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında, dekar başına olmak üzere buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale için 19 lirası mazot, 8 lirası gübre olmak üzere toplam 27 lira, çeltik, kütlü pamuk için 62 lirası mazot, 4 lirası gübre olmak üzere 66 lira, nohut, kuru fasulye, mercimek için 22 lirası mazot, 4 lirası gübre olmak üzere toplam 26 lira; patates için 27 lirası mazot, 4 lirası gübre olmak üzere 31 lira, yağlık ayçiçeği, soya için 26 lirası mazot, 4 lirası gübre olmak üzere 30 lira, dane mısır için 25 lirası mazot, 4 lirası gübre olmak üzere 29 lira, kuru soğan, kanola, aspir, yaş çay, fındık, yem bitkileri için 17 lirası mazot, 4 lirası gübre olmak üzere 21 lira, zeytin ve diğer ürünler için 15 lirası mazot, 4 lirası gübre olmak üzere 19 lira destek verilecek. Nadas için de dekar başına 8 liralık mazot desteği sağlanacak.

Toprak analizi desteği olarak asgari 50 dekar ve üzeri tarım arazilerinde, her 50 dekar araziye kadar analiz başına yetkili toprak analiz laboratuarlarına 40 lira destek olunacak.

Organik tarım için kategorilerine göre dekar başına 5 ile 70 lira destek ödemesi yapılacak.

Arıcılık Kayıt Sistemi ve Organik Tarım Bilgi Sistemi’ne kayıtlı, organik statüde bulunan kovanlar için arı yetiştiriciliği yapan çiftçilere kovan başına 10 lira destek verilecek.

İyi Tarım Uygulamaları desteği de kategorilerine göre dekar başına 10 ile 150 lira arasında değişecek. Küçük aile işletmelerinin desteklenmesi uygulamalarında dekara 100 lira ödenecek.

Fındık üreticilerine alan bazlı gelir desteği, belirlenen yerlerde yapılan üretimde dekara 170 lira olarak ödenecek. Katı organik-organomineral gübre desteği kapsamında dekara 10 lira destekleme ödemesi yapılacak. Geleneksel zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği kapsamında dekara 100 lira destek verilecek. Fark ödemeleri kapsamında belirlenen havzalarda yetiştirilecek ürünler için verilecek destekler de tespit edildi. Bu kapsamda kilogram başına yağlık ayçiçeğine 40 kuruş, kütlü pamuğa 80 kuruş, soyaya 60 kuruş, kanolaya 50 kuruş, aspire 55 kuruş, dane mısıra 3 kuruş, buğday, arpa, yulaf, çavdar, tritikale ve çeltiğe 10 kuruş, kuru fasulyeye, nohuda, mercimeğe 50 kuruş, zeytinyağına 80 kuruş, yaş çaya 13 ve dane zeytine 15 kuruş destek sağlanacak.

Su kısıtı olan bölgelerde nohut, mercimek ekenlere verilen fark ödemesine ilave yüzde 50 destek ödenecek. Damlama sulama ile sulanan alanlar hariç dane mısıra destekleme ödemesi yapılmayacak.

Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli kapsamında desteklenen ürünlerin havza dışında yetiştirilmesi durumunda belirlenen ürünlere mazot, gübre, fark ödemesi, yurt içi sertifikalı tohum kullanım, yem bitkileri ve fındık alan bazlı gelir desteği verilmeyecek.

Desteklemelerden ÇKS’de özlük, ürün, arazi bilgileri kayıtlı olan ve belirlenen havzalarda yer alan, arazilerde desteklemeye esas ürünleri ürettiği Tarım ve Orman Bakanlığı il ve ilçe müdürlüklerince tespit edilen ve belirlenecek yasal süre içinde destekleme başvurularını yapan kamu kurum ve kuruluşları hariç gerçek ve tüzel kişiler yararlanacak.

Türkiye Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeline göre yem bitkileri desteğinde, belirlenen havzalarda Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı arazilerde, kaba yem üretmek amacıyla çok yıllık ve tek yıllık yem bitkileri ekimi yapan çiftçilere yem bitkileri üretim desteği olarak destek ödemesi yapılacak. Destek ödemeleri ürünlere göre şöyle olacak:

Programlı aşıları tamamlanmış, 4 ay ve üzeri yaşta, destekleme yılında ilk doğumunu yapan ve ilkine buzağılama yaşı en fazla 810 gün olan düvelerin buzağıları ile son iki buzağılama arası süre en fazla 450 gün olan ineklerin doğan buzağılarına 350 TL/baş ödenecek. Üreme kriterleri bu kararın yayımlanmadığı tarihten sonra tohumlanan sığırlardan doğan buzağılar için uygulanacak.

Yukarıdaki şartları taşıyan

Saf sütçü sığır ırklarının 5 yaş üzeri olanları ile diğer sığır ırklarının etçi veya kombine ırk; Bakanlıkça izinli tabii tohumlama boğaları veya suni tohumlama sonucu doğan buzağılarına 600 TL/baş ödenecek.

20 baş ve üzeri doğuran inek varlığına sahip işletmelerde, doğuran saf sütçü ırk inek varlığının en fazla yüzde 60’ının (5 yaş ve üzeri olanlar dahil), etçi ırk boğalardan Bakanlıkça izinli tabii tohumlama boğaları veya suni tohumlama sonucu doğan buzağılarına 600 TL/baş ödenecek. Ağrı, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Ercincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Ordu, Rize, Sivas, Şırnak, Trabzon, Tunceli, Van illerinde doğan buzağılara ilave 100 TL/baş ödenecek.

Soy kütüğüne kayıtlı buzağılara ilave 175 TL/baş ödenecek.

Bakanlıkça izin verilen yerli sparma üretim merkezlerinde Döl Kontrolü Protokolü kapsamındaki boğalardan, suni tohumlama sonucu doğan buzağılara ilave 50 TL/baş ödenecek.

Dişi mandalara 250 TL/baş, soy kütüğüne kayıtlı dişi mandalara ilave 200 TL/baş, programlı aşıları tamamlanmak kaydıyla 4 ay ve üzeri malaklara 250 TL/baş, soy kütüğüne kayıtlı malaklara ilave 200 TL/baş destek ödenecek.

Islah amaçlı süt içerik analizi yapılan ve bakanlıkça belirlenen süt kalite kriterlerini sağlayan her bir inek için 150 TL/baş’a kadar bakanlıkça belirlenen miktarda destek ödenir.

Düve alım desteği: En az 1 baş, en fazla 10 baş düve (manda dahil) alımına, bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin yüzde 40’ı kadar destekleme ödemesi yapılacak.

Hastalıklardan ari işletmeler için sağlık sertifikasına sahip olan işletmelerde bulunan, damızlık boğalar dışındaki altı ay yaşın üzerindeki erkek hayvanlar hariç, tüm sığırlar için hayvan sahiplerine 450 TL/baş ödeme yapılacak. Ari sığır başına ödeme birim miktarları 500 başa kadar tam, 501 baş ve üzeri için yüzde 50’sine karşılık gelen tutarın ödenmesi suretiyle uygulanacak. Ayrıca, Onaylı süt çiftliği sertifikasına sahip olan işletmelerdeki ari işletme desteği alan tüm sığırlar için, ilave olarak hayvan başına 100 TL ödeme yapılacak.

Bakanlık kayıt sistemlerine kayıtlı, yurt içinde doğmuş ve besi süresini tamamlamış erkek sığırlarını (manda dahil) mevzuatına uygun kesimhanelerde kestiren yetiştiricilere 1-200 baş için (200 dahil), hayvan başına 250 TL/baş destekleme ödenir.

Çoban istihdamı desteği, 100 baş ve üzeri anaç koyun keçi varlığına sahip işletmelere veya çobanlara 5 bin TL olarak ödenecek. Damızlık koyun-keçi yetiştiriciliği yapan, damızlık koyun-keçi yetiştiricileri birliklerine üye, hayvanları Bakanlık kayıt sistemlerine kayıtlı yetiştiricilere, anaç koyun-keçi başına 25 TL, Mardin, Siirt ve Şınrak’ta anaç tiftik keçisi başına ilave 20 TL, Koyun Keçi Bilgi Sistemi veri tabanında bir önceki yılın anaç koyun-keçi desteğini alan ve destekleme yılında anaç koyun keçi sayısını arttıran işletmelerde, bir önceki destekleme yılındaki kuzu ve oğlakların destekleme yılında anaç koyun keçi vasfına ulaşanlarına Bakanlıkça belirlenen artış oranı tavanını aşmamak kaydıyla hayvan başına 100 TL ilave sürü büyütme ve yenileme desteği ödemesi yapılacak.

Küçükbaş soy kütüğü desteği: Damızlık koyun-keçi yetiştiriciliği yapan ve ıslah programına dahil olan, damızlık koyun ve keçi yetiştiricileri birliklerine üye, hayvanları Küçükbaş Soy Kütüğü ve Ön Soy Kütüğü Bilgi Sistemi ve TÜRKVET sistemine kayıtlı yetiştiricilerin koyun-keçilerine 100 TL/baş, soy kütüğü işletmelerinde yetiştirilen koç-tekeleri alan yetiştiricilere 500 TL/baş ödeme yapılacak.

Üretmiş olduğu tifttiği, Tiftik ve Yapağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği’ne, Tiftikbirlik’e bağlı kooperatiflere ve Damızlık Koyun keçi Yetiştiricileri Birlikleri’ne satan ve Tiftik Kayıt Sistemi Veri Tabanı’na kaydettiren üreticilere, tiftiğin kalitesine göre beher kilogram için oğlak tiftiğine 30 TL/kg, anamal tiftiğe 28 TL/Kg ve tali tiftiğe 20 TL/kg ödeme yapılacak.

İpekböceği yetiştiriciliğinde ücretsiz tohum sağlayan Koza Tarım Satış Kooperatifleri Birliği’ne dağıttığı kutu başına 80 TL/kutu, ürettiği yaş ipekböceği kozasını Koza-birlik/kooperatifleri veya faaliyet alanı kozadan flatürle ipek çekimi ve işleme olan tüzel kişilik vasıflarına haiz işletmeler satan yetiştiricilere yaş kozanın kilogra-mına 60 TL ödeme yapılacak.

Arı yetiştiriciliği yapan ve merkez birliği düzeyinde örgütlenmiş yetiştirici birlikleri veya üretici birliklerine üye olan üreticilere, Bakanlık kayıt sistemine kayıtlı olma şartı ile arılı kovan başına 15 TL, bakanlıktan üretim izni almış damızlık ana arı üreticilerine, Bakanlık kayıt sistemine kayıtlı arıcılara sattıkları damızlık ana arı başına 80 TL ödeme uygulanacak.

Bakanlıkça programlanan aşı uygulamaları sonrasında oluşan atıklar için hayvan sahiplerine, büyükbaş hayvan atıkları için 1000 TL/baş, küçükbaş hayvan atıkları için 150 TL/baş atık desteği ödemesi yapılacak.

Hayvan hastalıkları ile mücadele çerçevesinde Bakanlıkça belirlenen programlı aşılamalar ve küpe uygulamaları için yetki devri yapılan uygulayıcılara büyükbaş hayvanlar için 1.5 TL/baş, küçükbaş hayvanlar için 1 TL/baş ödeme yapılacak.